Rangorde
Binnen een toom is de hiërarchie duidelijk vast gelegd, de rang hogere dieren slapen op de beste plaatsen, en zorgen dat ze altijd het beste eten als eerste krijgen.
De hoogst geplaatste dieren pikken de lager geplaatste dieren in hun kop en vervolgens pikken die dieren de weer iets lager geplaatste dieren in hun hals of op hun lichaam en zo verder naar beneden.
Vandaar de naam pikorde
Het pikken van de kippen onderling is onschuldig en natuurlijk gedrag, er wordt alleen mee aangegeven wie er op dat moment de baas is.
Over het algemeen verloopt het allemaal vlekkeloos en weet elke kip zijn plaats.
In tegenstelling tot vaak wordt gedacht bepalen de hennen de pikorde en niet de haan, als je goed naar je toom kijkt, zul je zien dat niet de haan maar meestal een van de oudste hennen het in een toom voor het zeggen heeft.
Zij bepaald in de toom ook vaak waar er gescharreld wordt en waar ze naar toe gaan, de rang lagere hennen volgen en de haan sjokt er achteraan.
De haan houdt in de groep wel supervisie, pestkoppen worden tot de orde geroepen en pispaaltjes krijgen bescherming.
De haan maakt zelf dus geen deel uit van de pikorde, hij staat hier boven, zijn er meerdere hanen in de toom dan zullen zij onderling een eigen hiërarchie hebben, dan gaat het meestal om het sterkste dier.
De strijd om de rang hoogste tussen hanen onderling verloopt vaak veel minder soepel dan bij de dames.
Hanen vechten soms tot de dood er op volgt, de sterkste zal winnen.
Hurken
Iedere kip heeft zijn of haar eigen karakter, zo heb je kippen die heel nieuwsgierig zijn en alles willen zien en mee maken, maar ook kippen die liever wat afzijdig blijven en anderen voor laten gaan.
Zo heb je dominante, afwachtende, pittige, teruggetrokken, onderdanige maar ook meeloop types, kippen die gesloten of juist heel open zijn.
In een toom van kippen zie je dan ook vaak de verschillende karakters, prachtig om te zien hoe alles zijn weg vindt.
Vaak zie ik de volgende vraag voorbij komen" als ik een kip wil aaien dan hurkt ze voor mij?"
Het antwoord hierop is eigenlijk heel logisch, de hen denkt dat je een haan bent en ze hurkt om zich vrijwillig te laten dekken, ze biedt zich aan, het gaat hier om onderdanig gedrag, de hen zal waarschijnlijk ook een van de laagste in rang zijn
De rang hogere hennen zie je dit niet snel doen.
Toom zonder haan
Zoals ik hierboven al beschreef de oudste hen bepaald de rangorde in een toom met kippen, de haan is echt voor de supervisie, maar hoe werkt het in een toom zonder haan?
Hennen kunnen goed samen leven ook al is er geen haan, in dit geval zal de dominantste hen zich als haan opstellen.
In de meeste gevallen verloopt dit vlekkeloos en merken wij mensen hier weinig tot niets van.
In sommige gevallen neemt de hen haar taak als ( Haan) wel heel serieus en kan dan zelfs gaan kraaien, treden en manlijkgedrag gaan vertonen.
Dit niet te verwarren met verandering van uiterlijk en gedrag, hier blijft de hen gewoon hen , ze legt haar eieren gewoon maar heeft nu de supervisie.
Het introduceren van een nieuw hen/haan of kuikens
Het introduceren van een nieuw dier is altijd spannend, hoe zal de bestaande groep reageren wat gaan ze doen en hoe zal het verlopen?
Een bestaande groep vormt natuurlijk de basis, je kent je eigen dieren goed genoeg om te weten of het met een nieuwkomer gaat lukken of juist niet.
Plaats nooit een dier enkel en alleen in een nieuwe groep, altijd met twee of meer dieren, de kans van slagen is dan groter omdat ze samen zijn.
Ok voor de nieuwkomer is het heel fijn dat ze samen nieuw zijn en niet alleen staan, ze hebben steun aan elkaar.
Mijn ervaring is dat een enkel dier alleen plaatsen soms weken kost voordat ze bij de groep hoort, ze voelen zich enigszins verloren.
Samen plaatsen is geen probleem, dit verloopt gemakkelijker en vaak zonder problemen.
een nieuwkomers worden direct herkent als nieuw( vreemde eend in de bijt) de groep zal dit laten merken door de nieuwkomers weg te pikken of jagen. ze zijn nog het laagst in rang.
Hun plekje binnen de groep moeten ze nog bevechten ( soms letterlijk)
Bijplaatsen van een nieuwkomer hoe doe je dat
Het bijzetten van nieuwkomers als volwassen dieren, dit doe je het beste in de avond bij schemer /donker.
Op het moment dat de bestaande groep binnen in het nachthok verblijft, kun je zonder problemen de nieuwkomers erbij zetten.
De dieren worden de volgende morgen samen wakker.
Waarom in het donker??
Kippen zien in het donker niets en zo is het plaatsen makkelijker, de kans op slagen is zo vele malen groter dan wanneer je dit bij daglicht doet.
De bestaande toom en de nieuwkomers zullen een aantal dagen nodig hebben om aan elkaar te wennen, maar meestal verloopt dit goed en zonder problemen.
Als alle rangen en standen weer vergeven zijn wordt de groep weer rustig, bij het bijzetten van nieuwkomers kan de groep wel onrustig worden omdat de rangorde opnieuw verdeeld moet worden.
Bijplaatsen van kuikens
Op een leeftijd van zo`n 12 weken kunnen kuikens bij volwassen dieren geplaatst worden, de dieren zijn vaak al groot en hebben hun volledige verendek.
Ook hier plaatsen we de dieren bij voorkeur in het schemer/donker bij de bestaande toom, kuikens die al een tijdje naast de volwassen dieren hebben gelopen kunnen al goed aan elkaar gewend zijn, dan is het overdag plaatsen geen probleem.
Jonge dieren zijn altijd het laagst in rang dus hebben in de nieuwe toom niets te zeggen en zullen dus overal bij weg gejaagd worden.
De kans bestaat dat ze niet bij het voer of gemengd graan kunnen en daar door een te kort krijgen.
Meerder voeder en drinkplaatsen is dan ook belangrijk.
Het kan even duren voordat de kleintjes volledig in de groep worden opgenomen, soms is dat pas tegen 7 maanden als ze aan de leg gaan.
Tot die tijd altijd de kuikens goed in de gaten houden en op meerder plekken voeren.
Mijn ervaring is dat het plaatsen van nieuwe dieren jong of al volwassen best makkelijk gaat, het verloopt vaak zonder problemen.
Toch weet ik uit ervaring dat de groeps grootte er ook toe doet, bij een klein groepje van een aantal dieren kan het soms lastiger verlopen als in een groep als bij mij waar meer dan 30 dieren zijn.
Mijn ervaring is dat in een grote groep er altijd wel een of meerder dieren zijn waarmee je het kunt vinden en een nieuwkomer gelijk accepteren. in een kleine groep is dit beperkter en dus lastiger.
Maar de brahma is makkelijk van karakter het bij plaatsen is hierdoor vaak geen probleem.
Maak jouw eigen website met JouwWeb